Մեր մասին
Ընդունարան եվ Ամբուլատորիա
Ախտորոշման ծառայություն
Լաբորատոր հետազոտություններ
Կլինիկա
Տեսասրահ
Հետադարձ կապ
Թոքի քաղցկեղը տղամարդկանց չարորակ նորագոյացությունների ընդհանուր կառուցվածքում գրավում է առաջին հորիզոնականը և տարեցտարի արձանագրվում է հիվանդացության ցուցանիշների աճ, ընդ որում աճում է նաև հիվանդացությունը համեմատաբար երիտասարդ չծխող կանանց մոտ: Թոքի քաղցկեղի առաջացման առավել նշանակալի ռիսկի գործոններն են հանդիսանում քիմիական քաղցկեղածին նյութերի հետ առընչվող վնասակար մասնագիտությունները, ծխախոտի ակտիվ կամ պասիվ օգտագործումը: ՀՀ-ում հիվանդների մոտ 87%-ը հանդիսանում են ակտիվ ծխողներ: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով 1997թ.-ին թոքի քաղցկեղով հիվանդացությունը 100 000 բնակչի թվով կազմել է 71.1 տղամարդկանց և 7.7 կանանց շրջանում:
Հայաստանի Հանրապետությունում թոքի չարորակ նորագոյացություններով հիվանդացության հարաբերական ցուցանիշը 2000-2009թթ.-ին կազմել է 17.6: Այդ հիվանդների 3-ամյա ապրելիությունը 2010-2013թթ. կազմել է 8.2%: ՀՀ-ում թոքի չարորակ ուռուցքը 99.0% դեպքերում հանդիպում է 40-ից բարձր անձանց մոտ:
Թոքի քաղցկեղով հիվանդների բուժումը կլինիկական ուռուցքաբանության առավել բարդ խնդիրներից մեկն է: Բուժման արդյունքների բարելավումը պայմանավորված է ուռուցքի վաղ հայտնաբերմամբ:
Ախտորոշումը իրականացվում է՝ կրծքավանդակի ռենտգենյան քննությամբ, համակարգչային տոմոգրաֆիա և բրոնխոսկոպիայով: Եթե բրոնխոսկոպիայի օգնությամբ նյութ չի ստացվում հյուսվածքաբանական քննության համար, ապա կատարվում է կրծքավանդակի պունկցիա՝ կոմպյուտերային հսկողության պայմաններում: Ըստ կլինիկական նշանների մետասթազների հայտնաբերման նպատակով կատարվում է ՝ ոսկրերի սցինտիգրաֆիա, որովայնի խոռոչի օրգաների սոնոգրաֆիա կամ կոմպյուտերային տոմոգրաֆիա, ՄՌՏ՝ վիրահատելիությունը որոշելու համար: Վերջին տարիներին շատ ակտուալ է որոշ ուռուցքային մարկերների որոշումը SCC ; NSE և CEA, որոնք սակայն վերջնական որոշիչ դեր չեն խաղում:
Տարբերում ենք թոքի քաղցկեղի երկու մեծ խմբեր` թոքի մանրբջջային քաղցկեղ, որն աչքի է ընկնում իր բարձր զգայնությամբ քիմիաթերապիայի հանդեպ և կազմում է թոքի քաղցկեղի 15-20%-ը և թոքի ոչ մանրբջջային քաղցկեղ (ԹՈՄՔ), որը Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով կազմում է թոքի քաղցկեղի 80-85%-ը :
ԹՈՄՔ իր հերթին ստորաբաժանվում է երեք կարևորագույն խմբերի`ադենոկարցինոմա, տափակբջջային քաղցկեղ, խոշոր բջջային քաղցկեղ:
Բուժման հիմնական մեթոդը հանդիսանում է վիրահատական միջամտությունը, սակայն արմատական վիրահատություն կատարվում է միայն 10-25% դեպքերում: Ճառագայթային թերապիա սովորաբար անց է կացվում առանց մետասթազավորման հիվանդների մոտ, որոնց վիրահատական միջամտություն ցուցված չէ: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ԹՈՄՔ հիվանդների առավել քան կեսը հիվանդության ախտորոշման պահին արդեն վիրահատության ենթակա չեն, պայմանավորված ուռուցքի տեղային տարածումով կամ մետասթազների առկայությամբ, ակնհայտ է դառնում քաղցկեղի այս տեսակի համար քիմիաթերապիայի մեթոդների արդիականությունը:
Հայտնի է նաև թոքի այսպես կոչված մանրբջջային քաղցկեղը, որը հանդիպում է մոտ 15% դեպքերում: Թոքի քաղցկեղի այս տեսակը ամենաագրեսիվն է և շատ արագ մետասազավորում է այլ օրգաններ, օրինակ՝ գլխուղեղ, լյարդ, ոսկրեր:
Թոքի քաղցկեղը կարող է արտահայտվել արյունոտ խորխով, ցավով կրծքավանդակում, հազով, ախորժակի կորստով, քաշի կորստով, հևոցով, ջերմաստիճանի բարձրացումով, ձայնի փոփոխությամբ, ընդհանուր թուլությամբ և այլն: Թոքի մարբջջային քաղցկեղի վիրահատական բուժումը հնարավոր է շատ սահմանափակ դեպքերում: Հաճախ քաղցկեղի այս տեսակը հայտնաբերելիս միաժամանակ հայտնաբերվում են արդեն մետաստազներ հեռակա օրգաններում և հետևաբար ապրելիությունը շատ ցածր է: Գրագետ և ժամանակակից քիմիա-ճառագայթային բուժումը կարող է երկարացնել հիվանդի կյանքը 6-12 ամիս:
Թոքի քաղցկեղի կանխարգելման ամենաարդյունավետ ճանապարն է հրաժարվել ակտիվ և պասիվ ծխելուց:
